Klarnecista Benny Goodman (30.05.1909 – 20.06.1986) przez całe artystyczne życie lansował jazzowy swing. Jego orkiestry, a przede wszystkim legendarny już dzisiaj kwartet, stały się głównym wykonawcą tej popularnej muzyki tanecznej. Benny Goodman potrafił przełamać konwencje taniej, popularnej muzyki restauracyjnej, którą niesłusznie określano wtedy mianem jazzu.
Benny Goodman, syn rosyjskiego Żyda, który uciekł przed antysemityzmem aż do Chicago, grywał początkowo w małej orkiestrze przy pobliskiej synagodze. Tam otrzymał podstawy edukacji muzycznej i swój pierwszy klarnet. Rozwój młodego muzyka przypadł na lata rozkwitu muzyki jazzowej, a przede wszystkim swingu. Niedoścignionym wzorem dla Benny Goodmana był popularny wtedy klarnecista Ted Lewis. Na początku lat dwudziestych Goodman podjął pierwszą pracę w lokalnej orkiestrze, a styl jego gry naśladował technikę Lewisa. Jednym ze sposobów wyrwania się z biedy był zawód muzyka, więc ojciec Goodmana nakłaniał jego i jego dwóch braci do nauki muzyki. Jako najmłodszemu i najmniejszemu, Benny’emu dostał się klarnet. Na lekcje chodził do Kehelah Jacob Synagoge, a później do Hull House będącego czymś w rodzaju towarzystwa opieki społecznej, założonego przez reformatkę Jane Addams. Od samego początku Goodman wykazywał niepospolity talent i jego prywatną edukacją zajął się James Sylvester, a potem sławny muzyk klasyczny Franz Schoepp (który mniej więcej w tym samym czasie uczył także Bustera Baileya). Zanim jeszcze Goodman wkroczył w wiek nastoletni występował publicznie i wkrótce grywał z formacjami m.in. Jimmy’ego McPartlanda, Franka Teschemachera i Dave’a Tougha. Dzięki swojemu wyjątkowemu talentowi Goodman w wieku 14 lat został członkiem amerykańskiej federacji muzyków; tego samego roku koncertował z Bixem Beiderbeckiem. W wieku niespełna 15 lat był już uznanym solistą i współpracował z najróżniejszymi formacjami.
W 1925 roku usłyszał go Gil Rodin, który należał wtedy do popularnej orkiestry Bena Pollacka i polecił go swojemu liderowi, który wówczas koncertował w Kalifornii. Rok później Goodman powrócił w rodzinne strony w glorii jednego z głównych solistów orkiestry. Goodman pozostał z Pollackiem do 1929 roku a potem stał się jednym z najbardziej rozchwytywanych muzyków sesyjnych Nowego Jorku, w rezultacie czego nagrał setki płyt i wystąpił w niezliczonych audycjach radiowych. Mimo , że nieustannie rozwijał swoją sztukę stając się chyba najbardziej biegłym klarnecistą w całym kraju, szerszej publiczności był prawie zupełnie nie znany. W końcu lat 20-tych i na początku 30-tych Goodman należał m. in. do formacji Reda Nicholsa, Bena Selvina, Teda Lewisa, Sama Lanina, z którymi występował w klubach, salach tanecznych, podczas koncertów i nagrań. Ale ambicja nie pozwalała spocząć na laurach i w 1934 roku sam założył orkiestrę taneczną, z którą odnosił sukcesy w Music Hall Billy’ego Rose’a. Po kilku miesiącach posada przypadła komu innemu, gdy Rose’a zastąpił nowy szef, któremu muzyka Goodmana nie przypadła do gustu. Goodman nie rezygnował i pod koniec roku udało mu się otrzymać miejsce w jednym z trzech programów zarezerwowanych dla orkiestr tanecznych w radiostacji NBC. Program zatytułowany był „Let’s Dance” i prezentowany był przez sześć miesięcy. W tym czasie Goodman korzystał z usług tak wybitnych aranżerów, jak Fletcher Henderson czy Lyle „Spud” Murphy, a do jego orkiestry należeli m.in. Bunny Berigan, puzoniści Red Ballard i Jack Lacey, saksofoniści Toots Mondello i Hymie Schertzer oraz – w sekcji rytmicznej – George Van Eps i Frank Froeba, których wkrótce zastąpili Allen Reuss i Jess Stacy. Na kontrabasie grał brat lidera, Harry, a na perkusji Stan King, który bardzo szybko ustąpił miejsca o wiele bardziej dynamicznemu i ekscytującemu Gene’owi Krupie. Z orkiestrą występowała także Helen Ward, jedna z najpopularniejszych śpiewaczek orkiestrowych tamtych lat. Po zakończeniu emisji „Let’s Dance” Goodman wyjechał ze swoją orkiestrą na tournee po kraju.
Idąc za radą producenta Johna Hammonda, po części zaś kierując się pragnieniem, by jego orkiestra ciągle się rozwijała, dokonał wielu zmian personalnych (podobnych posunięć dokonywał podczas całej późniejszej kariery), w rezultacie czego w momencie, kiedy jego orkiestra dotarła do Los Angeles w sierpniu 1935 roku mogła rzeczywiście imponować niezłym poziomem: występ orkiestry Goodmana (21 sierpnia 1935 r. w sali tanecznej Palamor Ballroom w Los Angeles) zakończył się wielkim sukcesem. Przyjmuje się, że to właśnie ten koncert zapoczątkował narodziny fenomenu pod nazwą „era swingu”. Po dłuższym kontrakcie w Palomar orkiestra Goodmana wróciła do Chicago. Nieco wcześniej Goodman nagrał kilka bardzo dobrze sprzedających się płyt w trio z pianistą Teddy’m Wilsonem i perkusistą Gene’em Krupą. Zachęcony sukcesem zdecydował się na stałe występy z triem, mimo że początkowo obawiał się, że występy mieszanej rasowo formacji wywołają skandal. W 1936 roku dołączył do trio kolejny czarny muzyk, wibrafonista Lionel Hampton i tak narodził się legendarny Benny Goodman Quartet. Gorących reakcji nie przestawała wzbudzać także orkiestra klarnecisty, do której należeli teraz czołowi soliści swingowi, jak Harry James, Ziggy Elman, Chris Griffin, Vernon Brown, Babe Russin i Arthur Rollini. Świetnie wypadły jej występy w Paramount Theatre w Nowym Jorku.
Ukonorowaniem był koncert w Carnegie Hall (16 stycznia 1938 roku). W czasie słynnego, zarejestrowanego także przez Columbia Records „Carnegie Hall Jazz Concert” Benny Goodman zaprezentował publiczności swój swingowy big band i kwartet oraz standardowy, swingowy repertuar. Entuzjazm, jaki wywoływało brzmienie wypracowane przez zespoły Goodmana, nie miał sobie równych w historii muzyki jazzowej. Rosła popularność zespołów: tria (Benny Goodman, Teddy Wilsons, Gene Krupa), słynnego kwartetu z wibrafonistą Lionelem Hamptonem i big bandu. Zespoły te na wiele lat stały się symbolem ery swingu. Wkrótce potem w orkiestrze nastąpiły istotne zmiany: odszedł Krupa, by założyć własny big-band; w jego ślady poszli Wilson i James. Goodman nie miał kłopotów ze znalezieniem ich następców, ale oczywiście zmieniło się brzmienie całej formacji. Szczególnie interesująco wyglądał skład orkiestry w początkach lat 40-tych, z Cootiem Williamsem, „Big” Sid Catlettem, Georgiem Auldem, a w małym zespole, który mimo siedmioosobowego składu występował jako Benny Goodman Sextet brylował gitarzysta Charlie Christian. Z innych artystów związanych w owym czasie z Goodmanem warto wymienić Jimmy’ego Maxwella i Mela Powella, a gdy orkiestrę opuściła wokalistka Helen Ward, jej miejsce zajmowały kolejno Martha Tilton, Helen Forrest oraz Peggy Lee.
Mimo gorszych okresów orkiestra B. Goodmana ,mimo ofensywy bebopu , dotrwała do końca lat 40-tych. Sam Goodman interesował się bopem dając temu wyraz w swoich małych zespołach, m. in. z Dougiem Mettome’em, Stanem Hassegardem, Wardellem Grayem oraz, na krótko, Fatsem Navarro. Do jego big-bandu należeli entuzjaści nowocześniejszego jazzu: Mettome i Gray, Stan Getz, Don Lamond i Jimmy Rowles. Goodman zakończył swój flirt z be-bopem, gdy wydano ( w 1953 roku) długogrającą płytę składającą się z nagrań zrealizowanych podczas pamietnego koncertu w Carnegie Hall z 1938 roku. Oszołomiony sukcesem Goodman zdecydował reaktywować orkiestrę, w której znalazło się wielu weteranów. W 1955 roku klarnecista nagrał ścieżkę dźwiękową do filmu „The Benny Goodman Story”, która ukazała się także na płycie, w wykonaniu m.in. Wilsona, Hamptona, Krupy, Jamesa i Getza.
Do końca lat 50-tych i w następnych dziesięcioleciach Goodman występował zarówno w małych, jak i dużych składach, ale do przeszłości należały dni, kiedy prowadził stałą orkiestrę. Jego małe zespoły też bywały efemerydami, za to regularnie współpracował z kilkoma znakomitymi muzykami, których darzył wyjątkowym szacunkiem i uznaniem ( jak Ruby’ego Braffa i Urbie Greena). W 1958 roku występ big-bandu Goodmana uświetnił otwarcie międzynarodowych targów w Brukseli, a w 1962 roku wyjechał z orkiestrą na trasę do Związku Radzieckiego. Od końca lat 60-tyvh występował co jakiś czas ze swoim klasycznym kwartetem z Wilsonem, Hamtonem i Krupą. Oprócz tego w latach 70-tych pojawiał się w telewizji, koncertował w Europie i na Dalekim Wschodzie. 16 stycznia 1978 roku ponownie wystąpił w Carnegie Hall, co było próba wskrzeszenia niepowtarzalnej, przesyconej magią atmosfery słynnego koncertu sprzed dokładnie 30 laty. Jego aktywność koncertowa i nagraniowa nie malała także w początkach lat 80-tych.
Od najwcześniejszych lat Benny Goodman należał do bardzo ekspresyjnych, emocjonalnych klarnecistów, grających w stylu „hot”. Choć miał wiele szacunku dla Teda Lewisa, największy wpływ wywarła na nim gra takich muzyków, jak Frank Teschemacher czy Jimmy Noone, którzy ukształtowali jego sposób muzycznego myślenia, nie zaś konkretny styl. Jego oszałamiająca technika w połączeniu z gorącym sposobem grania dała mu przepustkę do grona najwybitniejszych improwizatorów tamtych lat. Spośród muzyków jazzowych, którzy wówczas stale grali na klarnecie był bez wątpienia najbardziej elokwentny. W latach swingu Benny Goodman zachował swoją popularność i wysoką pozycję mimo pojawienia się innych wirtuozów jazzu (np. Artie’go Shaw’a). Jego flirt z be-bopem nigdy nie wypadał zbyt przekonująco, choć z jego nagrań z lat 40-tych wynika, że doskonale wiedział, jak sobie z nim radzić. Z drugiej strony, w jego stylistyce można też wyczuć sympatię i podziw dla Lestera Younga. Od końca lat 30-tych Goodmana coraz bardziej pociągała klasyka i od czasu do czasu pojawiał się na scenie czy w studio z takim właśnie repertuarem, często komponowanym specjalnie dla niego. Granie klasyki pociągnęło za sobą zmianę ustnika, a co za tym idzie całego brzmienia Goodmana, które jeszcze bardziej oddalało go od poprzedniego, emocjonalnego stylu „hot”. Jako muzyk Goodman był perfekcjonistą i żądał podobnego podejścia od zatrudnianych przez siebie muzyków.
Osiągnięcia Benny’ego Goodmana nie mają sobie równych, a on sam uosabiał (podobnie jak Louis Armstrong) amerykański mit pucybuta: mimo że wywodził się z bardzo ubogiej rodziny, stał się milionerem zanim jeszcze przekroczył trzydziestkę. Przez długi czas był najpopularniejszym muzykiem w USA. I choć tytuł „króla swingu” raził wielu muzyków (i z pewnością był co najmniej dyskusyjny w czasach sukcesów Louisa Armstronga i Duke’a Ellingtona) faktem jest, że jego orkiestra, szczególnie z końca lat 30-tych, grała z niespotykaną pasją i energią, o wiele większą niż wiele pozostałych big-bandów i zwykle nad nimi górowała pod każdym względem. Muzyka tria i kwartetu Goodmana cechowała się muzycznym wyrafinowaniem, nie tracąc przy tym emocjonalnej głębi, zwłaszcza w solówkach lidera. Jednakże chyba największe znaczenie dla rozwoju jazzu miał jego sekstet, z Christianem, Williamsem i Auldem, którego wszystkie nagrania dokonane przed śmiercią Christiana, należą do klasyki. Promowanie przez Goodmana takich artystów jak Wilson, Christian czy Hampton nie tylko wzbogaciło jakość jazzu, ale także przyczyniło się do zanikania barier rasowych, początkowo w sferach show biznesu, potem w całej Ameryce. Brak prekursorskich cech w twórczości Goodman nie zmienia faktu, że był równie wielkim jazzmanem co Armstrong i Ellington. Miał (podobnie jak Satchmo i Duke) przeogromny wpływ na kształt całej XX wiecznej muzyki popularnej. Sporym uproszczeniem było nazwanie Goodmana ,,Królem Swingu’’, ponieważ wirtuoz ten niezwykle rozlegle traktował muzykę. Nurt swingowy, który wykreował Goodmana, stanowił tylko podstawę do dalszych poszukiwań i eksperymentów. Benny Goodman interesował się przecież muzyką klasyczną i symfoniczną, a na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych grywał nawet w orkiestrach symfonicznych (jego interpretacje koncertów Mozarta, Webera, Bartoka należą do najciekawszych wykonań światowej klasyki). Jednak Goodman był przede wszystkim jazzmanem, co podkreślał na każdym kroku, a kolejne interpretacje muzyki popularnej, musicalowej oraz klasycznej stanowiły dla niego jedynie rodzaj artystycznego relaksu.
