Amerykański saksofonista Ken Vandermark to jeden z ważniejszych, młodych muzyków współczesnego, awangardowego jazzu. Ekokwentny i sprawny saksofonista (przede wszystkim tenorowy) i klarnecista (przede wszystkim basowy) postrzegany także jako animator jazzowej sceny awangardowej powiązanej z AACM. Wczesny okres jego twórczości, to współpraca z awangardowym , rockowym zespołem The Flying Luttenbachers. Przez całe lata 90-te aktywnie włącza się w działalność różnych zespołów awangardowej sceny rockowej, jak Gastr del Sol czy Jima O’Rourke. Zasadniczą formą artystycznej wypowiedzi staje się dla Vandermarka jazz. Początkowo pozostaje pod wpływem swoim wielkich jazzowych idoli – Alberta Aylera i Ornette’a Colemana. Okres ten prezentują nagrania „ Ken Vandermark Quartet”, którego koncepcja przeniesiona została do „The Vandermark 5”, jednego z kilku najważniejszych projektów Vandermarka. Początkowo The Vandermark 5 sięgał w równym stopniu do tradycji free jazzu, jak i muzyki rockowej, stapiając te dwa światy w jedną formułę. Wraz z realizacją płyty „Acoustic Machine”, z muzyki zespołu wyeliminowane zostało charakterystyczne brzmienie przesterowanej gitary, które w największym stopniu odpowiadało za oczywiste pokrewieństwo z rockiem.
Równolegle z The Vandermark 5, saksofonista prowadzi autorskie trio DKV, w skład którego, oprócz Vandermarka, wchodzą perkusista Hamid Drake oraz basista Kent Kessler. Zespół ten, prezentujący akustyczne trio ściśle nawiązujące do tradycji free jazzowej, wprowadza do brzmienia ekspresyjny wigor i witalność. Z czasem trio nabiera zdecydowanie rockowewgo brzmienia jak stało się w nagrana ich albumu „ Spaceways Incorporated” . Nawrót do jazzowej tradycji proponuje Ken Vandermark w kolejnym zespole ( z udziałem Nate’a McBride’a i Hamida Drake’a) przywołującym skojarzenia brzmień i rytmów legendarnego Sun Ra. To skojarzenie dość często towarzyszy klasyfikacji twórczości saksofonisty, choć K.Vandermark stara się uczestniczyć także w innych projektach: w kreatorskich nagraniach NRG Ensemble, w projektach powstałych z udziałem zarówno muzyków amerykańskich jak i z Europy. Od kilku lat jest członkiem tentetu Petera Brötzmanna, a także prowadzi dwa amerykańsko-skandynawskie projekty: School Days oraz Territory Band, często uczestniczy także w nagraniach AALY Trio – Matsa Gustafssona. Oprócz tych zespołów, Ken Vandermark jest również aktywny w różnego rodzaju okazjonalnych projektach jak, duety (np. z Jebem Bishopem), czy tria (np. z Joe Morrisem, czy Johnem McPhee, czy Pandelisem Karayorgisem). Gra i dotychczasowa aktywność Vandermarka została uhonorowana ( 1999 ) nagrodę MacArthura (stając się jej laureatem pośród takich sław awangardowego jazzu, jak Cecil Taylor, czy Anthony Braxton). Doskonałą dokumentację (także koncertową) stanowią albymy,jakie Ken Vandermark zrealizował dla krakowskiej oficyny Not Two Records.
