Legendarna wytwórnia jazzowa  Blue Note Records i Universal Music Group Africa utworzyły nowy sub-label Blue Note Africa, nową oficynę fonograficzną, która ma być bazą dla artystów jazzowych z całego kontynentu afrykańskiego. Blue Note Africa – w ramach przedstawiania lokalnej, afrykańskiej twórczości promuje album „In The Spirit Of Ntu” południowoafrykańskiego pianisty i kompozytora Nduduzo Makhathiniego.

 Wytwórnia Blue Note przetrwała próbę czasu, nieustannie adaptując się do zmian, ale też skupiając się na odkrywaniu jazzowych talentów” – wyjaśnia koncepcje nowego projektu  mówi Sipho Dlamini, dyrektor generalny Universal Music Africa. Tworzenie Blue Note Africa i odkrywanie talentów afrykańskiego jazzu, z oddanym i pełnym pasji zespołem prowadzonym przez legendę – Dona Wasa, jest niezwykle ekscytujące. Możemy teraz podróżować z afrykańskim jazzem, od Przylądka Dobrej Nadziei przez Kair do Kalifornii ”.

Zgłębiając korzenie amerykańskiego jazzu aż do jego źródeł, wyraźnie widać, że ścieżka ta prowadzi do Afryki, a wymiana muzycznych idei między tymi dwoma kontynentami to nić, która przewija się przez cały rozwój muzyki jazzowej. W 1947 roku, legendarny amerykański perkusista jazzowy i legenda Blue Note Records , Art Blakey, po raz pierwszy odwiedził Afrykę. Wyprawa, która miała trwać kilka miesięcy, zakończyła się kilkuletnią podróżą po Nigerii i Ghanie. Było to doświadczenie, które wywarło głęboki wpływ na Arta Blakey’a, zarówno pod względem religijnym, jak i muzycznym, co zaowocowało serią albumów zrealizowanych dla Blue Note Records ( m.in. „Orgy In Rhythm” z 1957 roku, „Holiday for Skins” z 1958 i „The African Beat” z 1962 roku). Na tym ostatnim albumie wystąpili także tradycyjni afrykańscy perkusiści, w tym Solomon Ilori, który wydał w Blue Note Records  swój własny album „African High Life”. Także pianista McCoy Tyner ( ze słynnego kwartetu Johna Coltrane’a)  zgłębiał afrykańsko-amerykańskie koneksje na swoich albumach Blue Note Records z przełomu lat 60-tych i 70-tych (  „African Village”, „Message from the Nile” czy „Asante„). W 2008 roku genialny beniński gitarzysta Lionel Loueke wydał w Blue Note Records album  „Karibu”, pierwszy z kilku przełomowych albumów nowojorskiej oficyny, na których płynnie połączył brzmienie obu kontynentów.

Pod koniec lat 50-tych w Republice Południowej Afryki zaczęła się mocno rozwijać scena jazzowa, której przewodził pionierski zespół The Jazz Epistles. Grupa zainspirowana była amerykańskimi zespołami jazzowymi (  takimi jak Jazz Messengers Arta Blakey’a). Afrykański zespół tworzyli m.in. trębacz Hugh Masekela i pianista Dollar Brand (później znany jako Abdullah Ibrahim). Gdy restrykcje, cenzura i przemoc apartheidu nasiliły się na początku lat 60-tych, Hugh Masekela i Abdullah Ibrahim opuścili kraj, stając się światowymi ambasadorami południowoafrykańskiego jazzu. Jednak w kraju nadal pozostały pokolenia południowoafrykańskich muzyków jazzowych, które znosząc trudy apartheidu zdołały stworzyć charakterystyczną i żywą scenę jazzową, która dzisiaj jest niezwykle rozległa oraz interesująca. „Muzyka afrykańska miała wielki twórczy wkład w prawie każdy album z obszernego katalogu Blue Note Records – mówi Don Was, prezes oficyny. To dla nas wielki zaszczyt współpracować z Sipho i jego utalentowanym zespołem Universal Music Africa w tym nowym przedsięwzięciu. Razem rzucimy nowe światło na niesamowitą muzykę emanującą dziś z Afryki”.

W 2018 roku wytwórnia Universal Music Group Africa podpisała kontrakt z wizjonerskim pianistą i kompozytorem Nduduzo Makhathini, liderem obecnej południowoafrykańskiej sceny jazzowej, którego album   „Modes of Communication:Letters from the Underworlds” został wydany wspólnie z Blue Note Records. Płyta spotkała się ze sporym uznaniem w Afryce, Europie i Stanach Zjednoczonych: New York Times uznał ją za jeden z najlepszych albumów jazzowych w 2020 roku a magazyn Down Beat umieścił Nduduzo Makhathini na liście ” 25 for the Future” – liście artystów jazzowych, którzy mają potencjał, by kształtować ten gatunek muzyki w przyszłości. Południowoafrykański pianista, kompozytor i uzdrowiciel Nduduzo Makhathini wydał teraz  swój dziesiąty album studyjny „ In The Spirit Of Ntu”., drugi w wytwórni Blue Note Records i premierowy nowego wydawnictwa Blue Note Africa. Nduduzo Makhathini, centralna postać tętniącej życiem południowoafrykańskiej sceny jazzowej, zebrał zespół składający się z najbardziej fascynujących młodych muzyków w RPA, w tym saksofonistka Linda Sikhakhane, trębacz Robin Fassie Kock, wibrafonista Dylan Tabisher, basista Stephen de Souza, instrumentalista perkusyjny Gontse Machene i perkusista Dane Paris, a także z gości specjalnych, w tym wokalistów Omagugu Anny Widauer oraz amerykańskiego saksofonisty Jaleela Shawa. „Ten projekt powstał w trudnym czasie w Afryce Południowej, w czasach niepewności i konfliktów – mówi Makhathini. To był kolejny czas pożarów, zamieszek i przemocy. W tym sensie muzyka, którą skomponowałem, nie jest tłem czy ścieżką dźwiękową dla wydarzeń – te dźwięki są częścią dyskursu. One wznoszą się z płonącego ognia, aż ten przestaje płonąć. Pozostaje tylko to, co te dźwięki starają się przywrócić. Ntu to twórcza siła, która stara się wydobyć z nas esencję człowieczeństwa ”. Nduduzo Makhathini przygotował  zestaw nowych utworów składających się na ciekawy album. „Naprawdę czułem potrzebę podsumowania wszystkiego, co zrobiłem do tej pory i umieszczenia tego w „pewnym” kontekście” – mówi artysta. Włączając do projektu szereg pojęć, takich jak „rytmy”, „aktywne słuchanie” czy „rytualizm”, Nduduzo Makhathini czerpie z własnych doświadczeń w tradycjach Zulu. „ Zmagam się z tymi kosmologicznymi pomysłami jako sposobem na umieszczenie jazzu w naszym kontekście – wyjaśnia genezę sesji artysta. Wydałem „Modes of Communication: Letters from the Underworlds” używając listów jako metafory dźwięków pochodzących z zaświatów. Wcześniej wydałem „Listening to the Ground”, który wpisuje się w ideę słuchania. „In the Spirit of Ntu” jest zakorzeniony w tym paradygmacie aktywnego słuchania. Ntu to starożytna afrykańska filozofia, z której wywodzi się idea Ubuntu głosząca  – Jestem, ponieważ ty jesteś –  to głębokie wezwanie do połączenia sił ”.

Dionizy Piątkowski