Twenty One Concert Studies” to kolejny, po rewelacyjnie przyjętych płytach “Progressions” oraz “Night Visions”, album greckiego kompozytora Michaila Travlosa . Tym razem sesja przynosi brzmienia i nastroje wirtuozerskich dzieł o różnych stylach i perspektywach estetycznych, po raz kolejny udowadniając, że Michail Travlos jest jednym z interesujących i przekonujących współczesnych kompozytorów. Brawurowa interpretacja gruzińskiej pianistki Tamary Licheli powoduje, że album staje się niezwykle ekscytującym oraz emocjonalnie subtelnym, artystycznym doznaniem. Dwadzieścia jeden miniatur Travlosa zagrano z fantazja, niezwykłym ładunkiem emocjonalnym oraz wirtuozerią. Dla oficyny Phasma Music, od lat dokumentującej nagrania  współczesnych, awangardowych kompozytorów album jest kolejnym wydawnictwem  przebogatego katalogu wytwórni i znakomitą, artystyczną sesją.

Michail Travlos jest greckim kompozytorem z Pireusu, który doskonale odnalazł się także na polskim rynku. Jest absolwentem Narodowego Konserwatorium w Atenach oraz Hochschule der Künste w Berlinie. Był także wykładowcą w Hellenic Conservatory, Contemporary Conservatory  oraz w Konserwatorium im. Nikosa Skalkotasa. Jest autorem muzyki na duże i małe zespoły, na instrumenty solowe, a także operę kameralną i koncerty na instrumenty solowe i orkiestrę. Jego utwory były wykonywane w wielu krajach a dla rejestracji oraz ekspozycji swoich pomysłów założył ( wraz z flecistką Iwona Glinką) fundację i oficynę Phasma Music. Wydawnictwo Phasma Music od lat dokumentuje nagrania  współczesnych, awangardowych kompozytorów a katalog wytwórni  jest dzisiaj nie tylko potężny, ale także artystycznie solidny. To już nie tylko bazowanie na greckiej scenie muzyki współczesnej, ale także ciekawe eksperymenty kompozytorskie światowych twórców, oraz – co niezwykle budujące – prezentacja własnego kunsztu wykonawczego ( Iwona Glinka) oraz interesujących kompozycji Michaila Travlosa.

Słuchając „Twenty One Concert Studies” trudno nie kojarzyć ich z etiudami Karola Szymanowskiego, György Ligetiego czy Charlesa Ivesa. Urzeka tutaj umiejętność operowania frazami i dźwiękami bez zobowiązań wobec tradycji. Ta forma nie wpływowej ekspresji jest niezwykle inspirująca. W tej przestrzeni można poczuć swobodę kompozytora, który na podstawie tekstu muzycznego opowiada swoją historię, ujawniając swoje emocje bez obawy o natychmiastową konfrontację z interpretacją. Michail Travlos często posługuje się dodekafonią, ale najbardziej rozpoznawalną cechą muzyki Travlosa jest równowaga między dodekafonią, atonalnością i totalną tonacją, wykorzystującą bardzo wyrazistą linię melodyczną i wyrafinowaną harmonię. W muzyce Michaila Travlosa priorytetem jest posiadanie szerokiej frazy, co z kolei daje poczucie zdyscyplinowanej, romantycznej improwizacji oraz ewolucję od bardzo prostych pomysłów podstawowych do muzyki o wielkiej złożoności. Stąd etiudy  Michaila Travlosa są technicznie wymagające a poddawane wirtuozerskiej ekwilibrystyce gruzińskiej pianistki Tamary Licheli czynią z nich piękne, subtelne i pogodne miniatury. Tamara Licheli jest perfekcyjnie odczytującą intencje kompozytora pianistką : piękne brzmienie,  pasja frazy, melancholia, niezwykła muzykalność i wirtuozeria to najważniejsze  cechy interpretacji pianistki.

Dionizy Piątkowski