AL DI MEOLA

Jeśli miarą uwielbienia oraz popularności są wizyty Al Di Meoli w Polsce to jest on z pewnością najbardziej popularnym muzykiem jazzowym w naszym kraju. Pojawia się tutaj zarówno na zaproszenia prestiżowych festiwali, jak i niewielkich klubów czy wręcz korporacyjnych eventów. W ramach Ery Jazzu gościliśmy go w 2000 roku w duecie z Dino Saluzzim oraz w specjalnych projektach wraz z Orkiestrą Amadeus-Agnieszki Duczmal. W grudniu 2003 gitarzysta był bohaterem Christmas Gali a w 2007 jazz- rockowego show w Sali Kongresowej.

Śledząc karierę tego wybitnego wirtuoza gitary nie trudno odnieść wrażenie, że Meola jest artystą niepokornym i bezgranicznie otwartym na wszystkie muzyczne wyzwania. Z jednej strony uwikłany w muzyczny show-biznes, zmieniający wytwórnie płytowe i managerów, z drugiej strony artysta pragnący swoją ponad trzydziestoletnią obecnością na scenie akcentować to, co jest dla niego najważniejsze: muzykę! Może właśnie dlatego projekty Al Di Meoli są tak wdzięcznym wabikiem dla ogromnej rzeszy tysięcy fanów gitarzysty na całym świecie. Równie entuzjastyczne podejmowany jest jako wirtuoz – interpretator kanonu Astora Piazzolli, elokwentny rockman w swoich elektrycznych projektach, doskonały improwizator w Return To Forever, wirtuoz gitarowej ekwilibrystyki w legendarnym trio McLaughlin – De Lucia – Meola.

Jako muzyk jazzowy Al Di Meola objawił się nieoczekiwanie, w jazz-rockowych latach siedemdziesiątych, gdy świat muzyki wpatrzony był przede wszystkim w jazz-rockowe i elektroniczne innowacje Milesa Davisa. Al Di Meola, pilny student Berklee School Of Music, rozkochany w folkowych rytmach amerykańskiego Południa właśnie wtedy odkrył swój jazz:ten zawieszony między pogodnymi rytmami fusion, ortodoksją synkopy oraz ” blue note” i latynoskim tangiem, sambą i folklorem flamenco. Takie pojmowanie muzyki stało się dla gitarzysty źródłem spektakularnego sukcesu,ludycznej wręcz popularności, zachwytu krytyki i aplauzu słuchaczy.We wczesnym dzieciństwie Meola grał na perkusji. Wydawało się, że rytm stanie się jego muzyczną fascynacją. Wnet jednak poznał melodyjne piosenki Beatlesów i natychmiast podjął się ich gitarowej interpretacji. Ta dziecięca fascynacja stała się początkiem prywatnej nauki gry na gitarze. Nie interesował go jazz, ale samo zgrabne grywanie modnych piosnek i standardów. Zafascynowany atmosferą jazzu i jam session oraz przypadkowych, studenckich tras koncertowych rezygnuje szybko z nauki i podejmuje współpracę z modnym zespołem Barry’ego Milesa. Już wtedy interesował się elektrycznym graniem i stylistyką fusion – jazzu rozbudzając fascynację, której wiernym pozostał na zawsze. Na uczelnię powrócił w 1974 roku, by podjąć studia w zakresie kompozycji oraz aranżacji. Kiedy jednak montowany był skład elektrycznej formacji Chicka Corei natychmiast dołączył do popularnej i wpływowej grupy Return To Forever. Odtąd stał się jej wiernym i elokwentnym muzykiem przez kolejne sezony. Słuchacze byli zachwyceni nowym jazzem Chicka Corei i Stanley Clarka, ale zwracano uwagę także na oszałamiające, czasem wręcz hipnotyczne solówki gitarzysty. Entuzjastyczne recenzje, brawurowe i wyczerpujące trasy koncertowe oraz doskonale przyjmowane nagrania („Return To Forever”, „No Mystery”, „Romantic Warrior „), spowodowały, że wraz z sukcesem Return To Forever gitarzysta zapragnął także własnej, solowej kariery. Droga przed młodym, zdolnym gitarzysta stała zasadniczo otworem: kluczem, który otwierał drzwi do firm fonograficznych, sal koncertowych i mediów był dorobek w Return to Forever. Gdy więc w 1976 roku Al Di Meola decyduje się na porzucenie modnej i uwielbianej grupy, natychmiast znajdzie wsparcie w prestiżowej Columbia Records, która umożliwi mu realizacje kilku, doskonałych (głównie jazz -rockowych) albumów.

Przełomem w pojmowania swojej muzyki i kreowaniu kariery staje się nowy, zdawać by się mogło, prosty projekt. Zmęczony trochę stylistyką fusion – jazzu oraz jazz – rockowymi popisami, na początku lat osiemdziesiątych, podejmuje współpracę z modnymi i równie popularnymi gitarzystami: Johnem McLaughlinem, Paco De Lucią i Larrym Coryellem. W okresie tym powstały dwie najbardziej popularne w dorobku Meoli albumy („Friday Night In San Francisco”, „Passion, Grace & Fire”) z legendarnym już dzisiaj akustycznym triem gitarowym McLaughlin – Meola – de Lucia.

Debiutanckie nagrania z Chickiem Coreą,wieloletnia współpraca z Johnem McLaughlinem i Paco De Lucią, nagrania z Larrym Coryellem i Birellim Lagrenem („Super Guitar Trio”), eksperymenty z rockmanami: Philem Collinsem i Billem Brufordem, a nade wszystko poszukiwanie „własnej” stylistyki umiejscawiały muzykę Al Di Meoli w miejscu, z którego łatwo wskoczyć w komercyjny obieg nagród i list przebojów . Z drugiej strony twórczość Al Di Meoli nigdy nie poddawała się takim uproszczeniom. Kilkanaście autorskich albumów zyskało rekomendujące recenzje, prestiżowe nagrody i wielomilionowe nakłady. Bestsellerowe albumy („Elegant Gypsy”, „Friday Night In San Francisco”) potwierdzały jedynie zachwyt i uwielbienie dla gitarowego geniuszu.
Al Di Meola należy do najciekawszych współczesnych gitarzystów jazzowych, wyróżniając się niezwykłą otwartością na inne obszary muzyki. W jego muzyce miesza się delikatne, klasyczne brzmienie gitary akustycznej z futurystycznymi brzmieniami syntezatorów i etnicznymi brzmieniami instrumentów perkusyjnych. Zainspirowany jazzem, etniczną world – music, latynoskim rytmem i melodią zaskoczył muzyczny świat albumem „Heart Of The Immigrants”. Gitarzysta zaprosił do współpracy wybitnego bandeonistę Dino Saluzzi’ego, tureckiego perkusistę Arto Tuncboyaci oraz gitarzystę z Wenezuelii, Chrisa Carringtona. „World Sinfonia” oraz późniejsza „Di Meola Plays Piazzolla” stały się dla gitarzysty syntezą muzycznych inspiracji oraz subtelną,folkloryzującą, jazzową suitą. Muzyką emocji i nastroju. Improwizacją jazzu i melodyjnego rytmem tango.

Artysta zawsze poszukiwał nowych brzmień i muzycznych skojarzeń. Czynił to zarówno w jazz-rockowej wirtuozerii „Electric Rendezvous”, „Scenerio”, jak i w „Kiss My Axe”. Szczególnego wymiaru nabrała muzyka Al Di Meoli, gdy nad jazzową improwizacją panować począł latynoski rytm oraz subtelnie asymilowany folklor. Gitarzysta zawsze czerpał inspiracje dla swojej muzyki z folkloru latynoskiego. Początkowo zauroczony jazzową „fiestą” Chicka Corei, później brawurowym trio De Lucia – McLaughlin – Di Meola, wreszcie jazzowymi sambami Airto Moreiry („Soaring Through A Dream”, „Tirami Su”). Szczególnie udanym okazała się realizacja albumu „The Grand Passion”. Jeśli do tego dodać próby grania klasyki z orkiestrą Amadeus, czy jego nowy pomysł solowej interpretacji kompozycji A. Piazzolli a nade wszystko entuzjastyczny „come – back” z zespołem Return to Forever – to jawi się obraz nieprzeciętnego artysty, wybitnego wirtuoza i ciekawego innowatora dzisiejszego jazzu.

Where   Have I Known You Before (1974; z Return To Forever), No Mystery (1975; z Return To Forever), Romantic Warrior (1976;z Return To Forever), Land Of The Midnight Sun (1976), Elegant Gypsy (1977), Casino (1978), Splendido Hotel (1979), Roller Jubilee (1980), Friday Night In San Francisco (1980; z Johnem McLaughlinem, Paco De Lucia), Electric Randezvous (1981), Tour De Force Live (1982), Scenario (1983), Passion, Grace And Fire (1983;z J.McLaughlinem,P.De Lucia), Soaring Through A Dream (1985), Tiramu Su (1987), Heart Of The Immigrants (1993), Kiss My Axe (1993), The Best Of Al Di Meola (1993), World Sinfonia (1993), Orange And Blue (1994), The Rite Of Strings (1995;z Jean-Luc Pontym, Stanleyem Clarkem), Di Meola Plays Piazzolla (1996), The Guitar Trio (1996;z P. De Lucia, J.McLaughlinem), The Infinite Desire (1998),Winter Nights (1999), The Grande Passion (2000), Flesh On Flesh (2002), Revisited (2003),Consequence of Chaos (2006), Diabolic Inventions and Seduction (2007),Live in London (2007),008 Live in Milano – Valiene (2008), He and Carmen (2009), One Night In Montreal (2010), Returns (2009; z Return to Forever), Giganci Jazzu (2010), Pursuit of Radical Rhapsody (2011)