Charlie Parker – niekwestionowany twórca modern jazzu. Uznawany dziś za jednego z najwybitniejszych saksofonistów oraz innowatorów w historii tej muzyki. Jego nazwisko  – na równi z Armstrongiem, Ellingtonem, Davisem i  Coltranem – tworzy najważniejszy Panteon Jazzu. Nie ma muzyka jazzowego, który mógłby pochwalić się jakimkolwiek sukcesem  artystycznym, a który by nie ulegał  wpływom  „Birda”. Styl  wypracowany  przez Parkera był abstrakcyjny,  twardy,  oparty głównie na galopujących tempach,  wrażliwy   i   nerwowy.   Ale był to przecież  twórczy  bunt  przeciw  wszystkiemu, co było w muzyce jazzowej przed jej nowoczesną erą.   

Pochodził  z nizin społecznych Kansas City i bardziej  fascynowała  go  tętniąca  życiem ulica i knajpy niż dom i szkoła.  Jako  kilkunastolatek  trafił  do  więzienia  ( to tam  nadano mu  przydomek  ,, Yardbird ”, później   ,, Bird ”)  oskarżony  o narkomanię.  Nie mając żadnego przygotowania muzycznego z zawziętością ćwiczył grę na szkolnym saksofonie altowym, by niebawem  samodzielnie  dojść  do  takiej  perfekcji,  że podziwiali go wszyscy . Najważniejszym  symptomem tych zachwytów był  styl zapoczątkowany przez prekursorów nowoczesnego jazzu : saksofonistę  Charliego   Parkera,   trębacza  Dizzy  Gillespiego,  gitarzystę  Charliego  Christiana,  pianistę  Theloniousa Monka i perkusistę  Kenny   Clarke’a. Nową  muzykę  nazwano  enigmatycznym  słowem  ,, be –bop ”  i  odtąd  rozpoczęła się era modern-jazzu w historii tej muzyki.  Styl  be – bop charakteryzował się większą niż w swingu ekspresją  gry, rozszerzeniem i uatrakcyjnieniem improwizacji, wzbogacaniem  repertuaru,   stosowaniem   nowej   rytmiki.  Początkowo  be – bop  przyjmowany był niechętnie, nie akceptowany był głównie przez   ,,swingową” publiczność’,  która  w  swej  szlagierowej  megalomanii  nie widziała w nowoczesnych rytmach przesłanek dla rozwoju jazzu. Wielu  młodych muzyków, dla  których  swing  był  komercją jazzu podjęło próby  włączenia  be -bopu  do swojej twórczości (np. Miles Davis, Johnny  Lewis,  Bud  Powell, Fats Navarro, Clifford Brown). Rewolucja stylistyczna dokonała się  gdy „młodzi gniewni” nowojorskiego jazzu zatracali się nowoczesnych formach w klubach przy 52 Ulicy. To w legendarnym Minton’s Playhouse muzycy rozgrywali, kansaskie „cutting contests” a Parker eksplorował tu nową muzykę razem z Dizzy Gillespiem. Pracując nad stworzeniem  podstaw harmonicznych i rytmicznych doprowadzają wspólnie do wykształcenia się   form jazzu  nowoczesnego. Debiut dla nowej muzyki krystalizował się wraz z nagraniami , które natychmiast stawały się standardami ( od ,, Now’ s The Time” i  ,,Salt  Peanuts”,  po „Confirmation” i ,, Dancing In the Dark”). Parker dużo  nagrywał, wiele koncertował, komponował  wielkie   przeboje nowego jazzu   ( ,,Bird  Of  Paradise”,  ,,Embraceable  You”, ,,My   Old   Flame” )  lecz  coraz  wyraźniej nie mógł poradzić sobie z samym  sobą.

Twórca nowoczesnego jazzu, Charlie Parker – to także postać niezwykle tragiczna, uwikłana w nałogi: sława, pieniądze i nieustanne trasy koncertowe powodowały że „Bird” zatracił kontrolę nad uzależnieniem od narkotyków, alkoholu, lekarstw. Coroner wydając opinię po śmierci  34-letniego artysty określił jego stan jako 70- letniego, zmarnowanego życiem i używkami  starca.

 

Dionizy Piątkowski