Legendarny saksofonista Benny Golson (25.01.1929 – 21.09.2024) uważany jest za jednego z najważniejszych instrumentalistów jazzu, równie znany ze swoich wyjątkowych kompozycji oraz  aranżacji, jak i z nowatorskiej gry na saksofonie tenorowym. Po wszechstronnej nauce gry na różnych instrumentach ( głównie fortepianie) już jako nastolatek zdecydował,że jego koronnym instrumentem będzie saksofon tenorowy.

Do szkoły średniej uczęszczał w rodzinnej Filadelfii. W szkolnej orkiestrze grał obok wielu obiecujących młodych muzyków takich jak John Coltrane, Red Garland, Jimmy Heath, Philly Joe Jones i Red Rodney. Po ukończeniu, w 1950 roku,  Howard University w Waszyngtonie, Golson wrócił do Filadelfii by związać się z popularnym zespołem rhythm and bluesowym Bulla Moose Jacksona. Mimo, że stylistycznie saksofonista oddalał się of nowoczesnego jazzu, to ważną postacią dla młodego Golsona był pianista zespołu, Tadd Dameron. Po latach legendarny saksofonista przyzna, że to właśnie Dameron wywarł na niego największy wpływ i przybliżył go do jazzu. Od 1953 roku Benny Golson i Tadd Dameronem grali już w autorskim zespole, by niebawem odnaleźć się w zespołach Lionela Hamptona, Johnny’ego Hodgesa i Earla Bostica. Zdolnego saksofonistę na światowe tournee w  latach 1956–1958 zatrudnił Dizzy Gillespie. Przełomowym dla Benny’ego Golsona stała się współpraca (1958-1959) z  Jazz Messengers Arta Blakey’a. Jego solidna gra, improwizatorski polot, doskonała technika  dodała  legendarnemu zespołowi autentycznego blasku a solówki B.Golsona uchodzą po dziś dzień za klasykę gatunku ( np. słynne „Moanin’”). W zespole Arta Blakey’a  saksofonista dał się poznać także jako doskonały kompozytor przygotowując dla Jazz Messengers cała gamę utworów, które na zawsze weszły do ​​kanonu jazzu, w tym „Along Came Betty”, „Blues March”, „I Remember Clifford” (napisany po tragicznej śmierci jego przyjaciela Clifforda Browna), czy przebojowy „Killer Joe”. Aranżowanie i komponowanie stało się dla  Benny’ego Golsona równie ważnym wyzwaniem, jak ekspresyjna gra na saksofonie. Znakiem firmowym był dla Golsona autorski Jazztet, który założył (1958-1962) wraz z puzonistą Curtisem Fullerem i trębaczem Artem Framerem. Nagrania zrealizowane przez słynny zespół stanowią dzisiaj klasykę gatunku: Golson jest kompozytorem  wielu standardów ( „Stablemates”,  „Whisper Not”, „Along Came Betty” i „Are You Real?”),  które weszły do repertuaru wielu artystów oraz zaistniały w kanonie muzyki jazzowej i rozrywkowej. Ogromna dyskografia saksofonisty obejmuje tak znakomite albumy, jak  “Benny Golson’s New York Scene”, “The Modern Touch”, “The Other Side Of Benny Golson”, “Benny Golson’s Philadelphians”, “Art Blakey With The Jazz Messengers”, “Benny Golson In Paris’1958”, “Gone With Golson”, “Groovin’ With Golson”, “Gettin’ With It”, “Meet The Jazztet”, “Turning Point”, “Free”, “Roland Kirk Meets Benny Golson”, “Stockholm Sojourn”, “Are You Real”, “Killer Joe” , “California Message”, “Time Speaks”, “This Is For You, John” , “The Jazztet: Moment To Moment”, “The Jazztet:Back To The City”, Stardust”  z Freddie’m Hubbardem, “In Paris And New York 1958”,  Up Jumped Benny”, “I Remember Miles”, “Remembering Dinah”, Benny Golson Quartet”, “You Got What It Takes”, This Is For You, John”  czy “Three Little Words”.

W latach 60-tych oraz 70-tych Benny Golson znacznie ograniczył działalność koncertową i skoncentrował się na pracy studyjnej: komponując dla filmu i telewizji ( od „M.A.S.H.” po „Ironside” i „Mission Impossible”). Pod koniec lat 70-tych powrócił na estradę a w 1982 roku wyjechał na koncerty do Europy z Artem Farmerem i reaktywowanym Jazztetem. Następnego roku nagrał zachwycającą płytę „This Is For You, John” –  hołd dla swojego kolegi z filadelfijskich jam sessions, Johna Coltrane’a. Benny Golson stal się także bohaterem filmu „Terminal” (2024), otrzymał wiele prestiżowych nagród od  National Endownment for the Arts (1996) po Mellon Living Legend Legacy Award. Wręczono mu także nagrodę za wybitne osiągnięcia życiowe przyznaną przez University of Pittsburgh (International Academy of Jazz Outstanding Lifetime Achievement Award). W listopadzie 2009 roku na dorocznym koncercie na University of Pittsburgh, Golson został zaliczony do sław jazzu i jego nazwisko wpisano do International Academy of Jazz Hall of Fame.

Dionizy Piątkowski