Krystyna Stańko –znakomita kompozytorka, autorka tekstów, gitarzystka i pedagog to przede wszystkim wspaniała wokalistka obdarzona niezwykle oryginalnym, zmysłowym głosem, swobodnie poruszająca się w najróżniejszych estetykach muzycznych. Teraz brawurowo bawi się latynosko-jazzową płytą „ Novos Anos” – wspaniałym projektem z lekkością muzy wyśpiewanym jazzową sambą, bossa-nową oraz wszelkimi latynoskimi i brazylijskimi skojarzeniami.
„ Chcę się podzielić muzyką, z którą obcuję od dawna – mówi Krystyna Stańko – a którą dopiero teraz postanowiłam nagrać. Utwory Jobima, Chicka Corei pamiętam jeszcze z dzieciństwa, były dla mnie ważne i pozostają wyjątkowe do dziś. Swoimi pięknymi melodiami, bogactwem harmonii, rytmów i improwizacji wprowadzały mnie w świat jazzu. Od lat pracuję w trio ze wspaniałymi artystami: Dominikiem Bukowskim i Piotrem Lemańczykiem, nagraliśmy razem kilka płyt, zagraliśmy wiele koncertów, często w trasie rozmawialiśmy o tym, jak bardzo pasowałby do naszego składu ktoś grający na instrumentach perkusyjnych. Szukałam kogoś, kto wejdzie z nami w subtelny świat bossa novy nadając płycie roziskrzonych barw, dopełniając brzmienia w sposób stylowy i nienachalny. Ze Luis Nascimento z Brazylii zrobił na mnie ogromne wrażenie i myśląc o płycie postanowiłam zaprosić go do nagrań i koncertów. Ze Luis nigdy nie nagrywał z polskimi muzykami, a my po raz pierwszy mieliśmy okazję nagrywać z muzykiem z Brazylii, który ma na swoim koncie między innymi współpracę z takimi artystami jak: Cesaria Evora, Michel Legrand, Al Di Meola, Tania Maria, Oumou Sangare, czy Hindi Zahra. Spotkały się nasze słowa, nasze myśli i muzyczne temperamenty”.
Krystyna Stańko jest absolwentką Wydziału Jazzu i Muzyki Rozrywkowej w Katowicach. Współpracowała z krakowską formacją bluesową Dekiel, z którą odbyła trasę koncertową po Niemczech i wystąpiła m.in. na festiwalu Rawa Blues. Podczas studiów założyła własny zespół złożony z czterech kobiet o nazwie For Dee, którego była gitarzystką i wokalistką, a także autorką muzyki i tekstów. Pomysł założenia żeńskiej grupy okazał się na tyle trafiony, że zaowocował zdobyciem głównej nagrody na Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Udział w konkursie Debiuty – Opole zakończył się również zdobyciem I-go miejsca, a Krystyna Stańko otrzymała nagrodę im. Anny Jantar oraz specjalną nagrodę za najlepszy utwór konkursu. W 1995 roku – już jako duet For Dee z Jowitą Tabaszewską – nagrała płytę „Kobiety”, na której znalazło się tuzin piosenek jej autorstwa. Jesienią 1998 roku zespół zawiesił działalność, by po dwu letniej przerwie,wraz z Olem Walickim i Maciejem Grzywaczem, założyć (0-58) – grupę jazzową, której główną ideą było komponowanie i granie na koncertach własnej oryginalnej muzyki. Piękne akustyczne brzmienie, interesujące linie melodyczne i bogate harmonie w połączeniu z lirycznymi, poetyckimi tekstami zainspirowały muzyków do nagrania płyty „Do dziesięciu”, która była nominowana do nagrody Fryderyk 2001 w kategorii Jazzowy Album Roku. W roku 2003 zespół zrealizował kolejny album „Tryby” , autorski projekt Maćka Grzywacza i Krystyny Stańko. Od 2004 roku Krystyna Stańko występuje także z innymi muzykami, jak Piotr Lemańczyk, Jacek Kochan, Dominik Bukowski, Przemysław Raminiak, zaprasza do współpracy Hernana Romero – gitarzystę flamenco z Nowego Jorku. W 2008 roku ukazał się kolejny,autorski album Krystyny Stańko „Usłysz mnie” a w 2010 płyta „Secretly” – hołd dla wielkiego artysty Petera Gabriela. Album zawiera kompozycje P.Gabriela w jazzowych, autorskich opracowaniach. Obok wokalistki występują znakomici instrumentaliści: Dominik Bukowski, Piotr Lemańczyk, Cezary Konrad, Irek Wojtczak, Marcin Gawdzis. Pod koniec 2012 roku artystka wydała album „Kropla Słowa” łączący wybitną poezję Wisławy Szymborskiej, Haliny Poświatowskiej, Doroty Szatters, Tomasza Jastruna z autorską muzyką Dominika Bukowskiego i Krystyny Stańko. W projekcie udział wzięli także Dominik Bukowski, Piotr Lemańczyk, Cezary Konrad, Irek Wojtczak, Maciej Obara, Jacek Królik, Mirek Hady, Paul Rutschka, Sri Hanuraga. Kolejny album „Snik” ( z 2014 roku) powstał z inspiracji folklorem i kulturą Kaszub. Znalazły się na nim kompozycje Piotra Lemańczyka, Dominika Bukowskiego, Krystyny Stańko oraz tradycyjne melodie ludowe w niecodziennych aranżacjach. Muzyka na płycie tchnie baśniowym nastrojem, tajemnicą i zawiera obszerne partie improwizowane do słów starej kaszubskiej legendy Aleksandra Majkowskiego “Trzy zjawy”. Oprócz regularnego składu zespołu ( Dominik Bukowski, Piotr Lemańczyk, Przemek Jarosz, Marcin Gawdzis) pojawili się także artyści ludowi.
W lipcu 2014 roku wokalistka wystąpiła na międzynarodowym Ladies Jazz Festiwal w Gdyni, gdzie przedstawiła specjalnie na tę okazję przygotowany program „Krystyna Stańko i Jej Jobim”. Z pewnością był to prolog pomysłu, który został teraz zrealizowany jako „ Novos Anos”. Płyta „Novos Anos” to album odwołujący się do najwspanialszych dokonań latynoskiego jazzu. W końcu lat pięćdziesiątych brazylijski gitarzysta i kompozytor Antonio Carlos Jobim doprowadził do powstania nowego nurtu we współczesnym jazzie. Będąc szefem muzycznym wytwórni Odeon Records, w 1957 roku zrealizował dwa nagrania nieznanego, brazylijskiego wokalisty Joao Gilberto. W ciągu kilku miesięcy płyta z „Chega de Saudade” oraz „Bim Bam” stała się bestsellerem i forpocztą nowej, muzycznej stylistyki. To dzięki tej współpracy Jobim i Gilberto, oraz inni brazylijscy muzycy, w tym wokalistka Astrud Gilberto, mogli zaprezentować swoją muzykę w Nowym Jorku. I choć pierwsze koncerty przyjmowano sceptycznie i chłodno, to już w 1963 roku liderzy nowej stylistyki Stan Getz, Joao Gilberto, Astrud Gilberto, Charlie Byrd i Antonio Carlos Jobim przyjmowani byli owacyjnie, jako prekursorzy nowego, jazzowego stylu. Jobim nazwał nowe brzmienie „bossa novą” – tzn. nową falą. Nie dziwi zatem, fakt iż Krystyna Stańko włączyła do swojego projektu aż sześć, słynnych piosenek A.C.Jobima ( „Dindi”, „One Note Samba”, „Corcovado”, ”Triste”, „How Intensitive”, „No More Blues”) wzbogacając album słynnymi standardami Chicka Corei („Sometime Ago” i „Crystal Silence” ) i Mongo Santamaria ( dwie, ciekawe wersje „Afro Blue”).Muzyka latynoska zagościła w muzyce rozrywkowej na stałe. To nie tylko bossa-nova, ale też przebojowa brazylijska samba oraz argentyńskie tango. Najwspanialsze nazwiska z historii jazzu sięgały po tę stylistykę. Miles Davis wraz z Quincy Jonesem pokazali zdumionemu jazzowemu światu „ Concerto de Aranjuez”, wielcy gitarzyści jazzu : Jim Hall, Herb Albert, Laurindo Almeida, Charlie Byrd cała swą sztukę zbudowali na skalach samby i bossa-nowy. Wielki hit jazzu, słynna „La Fiesta” Chicka Corei oraz cały „latynoski” repertuar Al Di Meoli to dzisiaj najbardziej charakterystyczne kompozycje tych wielkich innowatorów jazzu. Także dziś bossa-nova obecna jest na płytach najwybitniejszych jazzowych wokalistek.
Krystyna Stańko wspaniale prowadzona perfekcyjnym zespołem ( Dominik Bukowski – wibrafon, marimba, kalimba; Piotr Lemańczyk – kontrabas; Marcin Wądolowski – gitara; Marcin Gawdzis – trąbka; Łukasz Żyta – perkusja oraz Brazylijczyk Zé Luis Nascimento – grający na instrumentach perkusyjnych) odnajduje się w latynoskich rytmach perfekcyjnie. Nie sili się na zabawę w sambę i bossa-novę, ale subtelnie wpisuje w artystycznym wymiar egzotycznej (w pewnym sensie dla polskiej wokalistki) muzyki. Bazowanie na znanych standardach jest z jednej strony wyzwaniem obowiązkowym dla wokalistki, ale także stwarza ogromne możliwości własnej, indywidualnej interpretacji. Krystyna Stańko nie próbuje się dopasować ani do Flory Purim, ani do Astrud Gilberto, Stacey Kent, Eliane Elias,Tani Marii, Ive Mendes czy Diany Krall. Jest swoim śpiewem bardzo autentyczna, subtelna i – co może zabrzmi tutaj szczególnie – artystycznie wiarygodna. Jej jazzowa samba i bossa-nova jest ciekawym i przemyślanym pomysłem. Niezwykle zgrabnie rozegranym, z ujmującym śpiewem oraz latynoską gracją i subtelnością.
