Legendarna Billie Holiday, kultowa Lady Day to najwybitniejsza wokalistka jazzu i  jeden z najwspanialszych głosów wszech czasów. Była kobietą o zapierającym dech w piersiach talencie i światowej popularności, a jednocześnie budziła spore kontrowersje. Piosenką „Strange Fruit” zapoczątkowała bunt, obnażający rzeczywistość Czarnych w Ameryce. Surowy, emocjonalny i brutalnie szczery film „Billie” jest wypełniony niezwykle osobistymi i nieznanymi dotąd wypowiedziami wielkich legend muzyki, takich jak Charles Mingus, Tony Bennett i Count Basie, ale także jej bliskich, szkolnych przyjaciół, kochanków, prawników, a nawet agentów FBI, którzy ją aresztowali. Była nieślubną córką pary nastolatków, kilkudniowych  kochanków,  którzy nigdy nie mieszkali razem. Billie szybko opanowała sztukę przeżycia w skrajnej nędzy, wśród uprzedzeń rasowych i krzywd związanych z egzystencją w czarnym getcie. Skazywano ją  za narkomanię, oskarżano o  kradzież,  handel oraz zażywanie narkotyków, wielokrotnie trafiała  do więzienia. W konsekwencji kolejnego procesu o narkotyki, nowojorska policja odebrała jej, upoważniającą do występów, „kartę kabaretową” czyli relegowano z nowojorskich nocnych klubów. Ale to na  małych  estradach klubów i  kafejek Harlemu właśnie jej  piosenki  były wielkimi przebojami. Tak intensywne życie powodowało,  że Lady Day potrzebowała specjalnej zachęty, by recital sprawiał przyjemność i publiczności, i  wokalistce. Przeżywając  osobista i estradową gehennę, sięgała po marihuanę i alkohol,  by – jakby mimo własnej woli – stać się największą jazzową wokalistką wszechczasów .

Film „Billie” w reżyserii Jamesa Erskine’a przedstawia fabularyzowaną historię  wybitnej wokalistki i kontrowersyjnej artystki. Kanwą filmu są archiwalne materiały z nigdy wcześniej nie publikowanych nagrań, zarejestrowanych w latach 70-tych przez dziennikarkę, Lindę Lipnack Kuehl. Przez osiem lat nagrała ponad dwieście godzin wywiadów z niezwykłymi postaciami, które były częścią krótkiego, burzliwego życia tej legendarnej artystki. Po śmierci Lindy L. Kuehl, zgromadzone przez nią taśmy nie zostały nigdy wykorzystane. Teraz, poprzez zastosowanie najnowocześniejszej techniki, występy  Billie Holiday można oglądać w kolorze w połączeniu z materiałami filmowymi i fotograficznymi z jej życia prywatnego, gdzie fragmenty archiwalne łączą się z tymi, które zostały nagrane teraz, specjalnie na potrzeby filmu. „Billie” jest jak film noir, który odsłania zawiłości historii legendy muzyki, widziane oczami kobiety, której obsesja doprowadziła do tajemniczej śmierci. Nagrania dokonane przez Lady Day w latach 30-tych i 40-tych to najpiękniejsze dokumenty wokalnego jazzu.

Naturalna łatwość i lekkość, z  jaką Billie Holiday    interpretowała    jazz,   jest   tym   bardziej  przekonywująca, bo artystce  towarzyszyli  najwybitniejsi muzycy  jazzowi : Benny  Goodman,  Fletcher Henderson, Count Basie, Johnny Kirby, Teddy Wilson, Duke Ellington, Roy Eldridge, Ben Webster, Lester Young. Powstały  wtedy  standardy,  które na  stałe  weszły do kanonu  muzyki  jazzowej : „All Of You”, „Lady Sings The Blues”, „Good Morning Heartache”, „God Bless The Child” oraz „Strange   Fruit” – z makabryczną,  narkotyczną  interpretacją. To  pieśń  protestu,  która stała się  symbolem  i  muzycznym  zawołaniem  dla  amerykańskich Murzynów a song „Strange  Fruit”  był  jednym  z  pierwszych  utworów muzycznych  skierowanych  przeciwko   dyskryminacji   rasowej. W filmie „Billie” zaprezentowano występy Lady Day, wiele z nich niedawno odrestaurowanych i pokolorowanych. Rarytasem jest  także ścieżka dźwiękowa „ Billie: The Original Soundtrack”, z klasycznymi, studyjnymi wersjami wielu piosenek, takich jak  „Now or Never”, „God Bless The Child”, „Fine And Mellow”, „I Only Have Eyes For You” czy „Strange Fruit” oraz  nagranie na żywo piosenki „Don’t Explain” z koncertu w Carnegie Hall. Zarówno film dokumentalny „Billie”, jak i towarzysząca mu ścieżka dźwiękowa, prezentują niezwykły i świetlisty portret urzekającej Lady Day ukazując także ponadczasowość osobowości i muzyki wielkiej artystki.

Dionizy Piątkowski