Po raz pierwszy na polskim rynku ukazała się encyklopedia jazzu. Dwutomowy JAZZ składa się z kilku zasadniczych części. Najobszerniejszą stanowi część biograficzna obejmująca zarówno amerykańskich jazzmanów, artystów jazzu z Europy oraz – co godne podkreślenia – jazzmanów z Polski. Ważną cezurą jest rola i pozycja muzyka postrzegana z naszej, polskiej perspektywy. Biogramy wzbogacono rozległymi informacjami dyskograficznymi, starając się nie tyle o prezentację pełnego dorobku artysty, co eksponowanie tych nagrań, które są nie tylko znaczącymi w twórczości jazzmana, ale także ważnymi dokumentami historii tej muzyki. „JAZZ” jest także publicystyczną syntezą historii tej muzyki, innowacji, rodzących się i zanikających mód oraz stylistyk. Opracowanie to pozwala precyzyjniej umiejscowić każdego artystę oraz jego muzykę w konkretnym historycznym i stylistycznym kontekście.
Nie jest zatem przypadkiem,że JAZZ ukazuje się w serii Encyklopedi Muzyki Popularnej przygotowywanej przez Wydawnictwo ATENA. Nie ukrywam,iż zamysłem Wydawnictwa było przygotowanie tomu jazzowego w oparciu (podobnie jaki kilka poprzednich innych encyklopedii tej serii ) o originalną publikację „The Guinness Who’s Who Of Jazz” pod redakcją brytyjskiego krytyka Colina Larkina.W trakcie opracowywania merytorycznej strony tomu jazzowego dostrzegłem sporo uproszczeń, zasadniczych błędów i konsekwentnego promowania brytyjskich artystów kosztem wielu wybitnych i znanych jazzmanów.Uznałem zatem za konieczne przygotowanie własnej wersji tomu JAZZ.I choć,by być w zgodzie z zasadniczą linią edytorska Encyklopedii Muzyki Popularnej,powstała publikacja diametralnie różna od pierwotnego projektu,to główna idea przewodnika nie została wypaczona i zbliżona do standardu „The Guiness Who’s Who Of Jazz” . Zdecydowałem także o włączeniu biogramów znamienitych postaci polskiego jazzu, mając jednak na uwadze fakt,iż przygotowywany jest „Jazz w Polsce”, kolejny tom Encyklopedii Muzyki Popularnej.
JAZZ składa się z kilku zasadniczych części.Najobszerniejszą stanowi część biograficzna.Hasła biograficzne oraz ich zakres opracowano na podstawie podobnych, zagranicznych opracowań, przy czym starałem się eksponować tych twórców, których rola w kreacji jazzu jest niepodważalna:raz byli to wybitni innowatorzy,innym razem muzycy,którzy efemerycznie zaistnieli na jazzowej estradzie.Starałem się także utrzymać proporcje między armią amerykańskich jazzmanów a artystami jazzu z Europy.Ważną cezurą była tutaj rola i pozycja muzyka europejskiego postrzegana z naszej,polskiej perspektywy.Biogramy wzbogacono informacjami dyskograficznymi,starając się nie tyle o prezentację pełnego dorobku artysty,co eksponowanie tych nagrań,które są nie tylko znaczacymi w twórczości jazzmana,ale także ważnymi dokumentami historii tej muzyki.Dla jednych twórców jest to niekiedy kilka nagrań (lub nawet jedna płyta),dla innych kilkaset albumów zrealizowanych z różnymi grupami i solistami (np.pełna dyskografia basisty Rona Cartera obejmuje ponad 2500 albumów !).Celowo zrezygnowałem z eksponowania nazw firm fonograficznych,dla których nagrania te były rejestrowane:wiele płyt ukazuje się dzisiaj pod różnymi szyldami a często ich wznowienia kompaktowe ukazują się w firmach,które najczęściej nie mają związku z pierwszą edycją albumu.Również część płyt wydawana jest w różnych oficynach w USA i w Europie,często także pod innym tytułem;ważnym jest zatem podanie daty edycji albumu ( wznowienia kompaktowego) lub daty realizacji nagrania. JAZZ jest także publicystyczną syntezą historii tej muzyki ,innowacji,rodzących się i zanikających mód i stylistyk („All That Jazz”).Opracowanie to pozwoli precyzyjniej umiejscowić każdego artystę oraz jego muyzkę w konkretynym historycznym i stylistycznym kontekscie.Równie ważnym jest także wskazanie,w jakiej relacji (np.chronologicznej) znajduje się zrealizowane nagranie lub bestsellerowy album ( „Dyskografia jazzu”).Pomocnym jest z pewnością „Słowniczek najważniejszych terminów” oraz – co w opracowaniach tego typu nieodzowne – wykorzystana bibliografia („Literatura jazzu”).
Jazz ma własną, stałą publiczność. I było to nie tylko w latach dwudziestych, gdy ,,murzyńskie muzykanctwo” pojawiło się w Polsce, ale także wtedy, w latach pięćdziesiątych, gdy jazz był ,,imperialistycznym zagrożeniem”. O niezwykłej popularności muzyki jazzowej świadczą dzisiaj nie tylko koncerty i festiwale,wydawnictwa i nagrania – ale przede wszystkim publiczność:fani tej nieokiełzanej muzyki,sztuki,kultury i jazzowego obyczaju. Spróbujmy zatem potraktować JAZZ nie tylko jako przewodnik, ale także jako sugestię. Postarajmy się dodać do każdego z poruszanych tutaj problemów oraz informacji garść własnych impresji. Być może łatwiej będzie wtedy poruszać się po rozległym obszarze muzyki jazzowej.
Wybrane opinie:
„ JAZZ: Encyklopedia Muzyki Popularnej Dionizego Piątkowskiego imponuje rozmachem, co nie oznacza, że zawiera całą wiedzę na temat jazzu „ Stefan Drajewski – KRONIKA WIELKOPOLSKA
„Ogłoszona w dwóch tomach encyklopedia Dionizego Piątkowskiego zatytułowana JAZZ to autentyczny rarytas dla każdego miłośnika tego gatunku muzyki „ Janusz Drzewucki – RZECZPOSPOLITA
„Piękne wydawnictwo, które z pewnością stanie się przedmiotem westchnień niejednego jazzfana. Takiego słownika od dawna brakowało na polskim rynku „